Kan Şekeri Kan şekeri, vücuttaki karbonhidratların en küçük parçası olan glikozdan oluşur. Tüm hücreler, enerji kaynağı olarak glikoz kullanır. Fruktoz ve galaktoz gibi diğer monosakkaritlerin vücutta kullanılabilmesi için karaciğerde glikoza dönüştürülmesi gerekmektedir. Sağlıklı bir bireyde açlık halinde kandaki glikoz yoğunluğu 70-100 mg/dl arasında olmalıdır. Yemek yedikten sonra ilk saat içinde bu değer 120-140 mg/dl seviyelerine çıkar. Vücutta karbonhidrat emilimi tamamlandıktan iki saat sonra kandaki glikoz düzeyi normal seviyelerine döner. Kompleks karbonhidratlar kan şekerini yavaş yavaş yükseltirken, basit karbonhidratlar hızlı bir şekilde yükselmesine neden olur. Karaciğer, kan şekerinin düzenlenmesinde önemli bir rol oynar. Yemekten sonra kan şekeri yükseldiğinde, insülin hormonunun salgılanması artar. Bağırsaklardan emilen şekerin çoğu karaciğerde glikojene dönüştürülerek depolanır. Kan şekeri, diyabet gibi hastalıkların tespit edilmesinde oldukça önemlidir. Kan Şekeri Nasıl Yükselir? Kandaki şekerin hücrelere girişi insülin hormonu tarafından sağlanır. Tip 2 diyabet hastalarında kan şekeri yüksekliği, insülin salgısının yetersizliğinden veya vücuttaki insülin direncinden kaynaklanır. İnsülin direnci, kandaki insülin miktarı yeterli olmasına rağmen vücutta etkisini gösterememesidir. Şekerin hücrelere taşınamaması, kanda birikmesine sebep olur ve bu şekilde kan şekeri seviyeleri yükselir. Kan Şekeri Neden Önemlidir? Vücuttaki tüm hücreler hayatta kalmak için enerjiye ihtiyaç duyar. Enerji sağlanamadığında hücreler ölür ve bu durum, hücrelerin ait olduğu canlının da yaşamını kaybetmesine neden olur. Vücudun enerji kaynakları başta şeker olmak üzere yağlar ve proteinlerden oluşur. Ancak kan şekerinin önemi daha farklıdır.
Kan Şekeri Nasıl Ayarlanır? Vücutta kan şekerini ayarlayan hormonlar bulunmaktadır. Bunlar arasında en önemlileri, kan şekerinin yükselmesini önleyen ve düşüren insülin ile kan şekerinin düşmesini önleyen ve yükselten glukagon hormonlarıdır. Bunun dışında glukagon hormonuna yardımcı olan ve özel durumlarda salgılanan adrenalin ile kortizol hormonları bulunmaktadır. Bu hormonlar da kan şekerini yükseltir. Kan Şekerinin Ayarlanmasında Önemli Organlar Nelerdir? Kan şekerinin kontrol altında tutulmasında önemli olan hormonları salgılayan pankreas ve şeker deposu olan karaciğer, kan şekeri ayarlanmasında oldukça önemlidir. Karaciğer, insülin hormonunun getirdiği mesajla kandaki glikozu emerek depolar. Bu sayede kandaki şeker seviyesi düşer. Karaciğerde depo edilen glikozu kana salan glukagon, glikoz yetersizliği durumunda bunu üretir ve bu sayede kan şekerini yükseltir. |
Sâdık
26 Temmuz 2024 CumaKan şekerim sabah kalktığımda 70 mg/dl civarındaydı ama kahvaltıdan bir saat sonra 130 mg/dl'ye kadar çıktı. Bu normal mi yoksa bir sorun mu var?
Cevap yazAdmin
26 Temmuz 2024 CumaMerhaba Sâdık,
Sabah kalktığında kan şekerinin 70 mg/dl civarında olması normal sayılabilir. Kahvaltıdan bir saat sonra ise kan şekerinin 130 mg/dl'ye kadar çıkması genellikle normal bir durumdur, çünkü yemek sonrası kan şekerinde bir artış beklenir. Ancak, eğer düzenli olarak bu değerlerin üzerine çıkıyorsa ya da farklı semptomlar yaşıyorsan, bir doktora danışmanı tavsiye ederim. Sağlıklı günler dilerim!